Шаруалар екінші репродукциядан жоғары емес тұқым себуге мәжбүр болады

Бурабайдағы орман алқабы ұлғаяды

Қазақстанда тұқым өндірушілер мен таратушылардың олардың бар-жоғы туралы мәліметтері бар деректер базасы жоқ. Тұқым шаруашылығы мен дистрибьюторлардағы тұқымның болуы туралы шаруалар да, мемлекеттік органдар да іс жүзінде ештеңе білмейді. Сондықтан мұндай интернет-платформаны тез құру қажет. Сонымен қатар, сарапшылардың пайымдауынша, былтырғы күрделі егін жинау жағдайына сүйене отырып, фермерлердің көпшілігі осы егіс науқанында екінші репродукциядан жоғары емес тұқым пайдалануға мәжбүр болады, деп хабарлайды ҚХА жаңалықтары агенттігі .
 
Бұл өзекті мәселе бүгін «Атамекен» кәсіпкерлер палатасында көтерілді. Диқандардың айтуынша, биылғы егіннің 50 пайызға жуығы тұрған топырақта көктеп шықты, астықтың қалған бөлігі ылғалдылығы жоғары, кептіруге тура келді, бірақ бұл жағдайда оның өнгіштігі жойылды. Сондықтан алдағы 2024 жылғы егіс науқанының басты мәселесі сапалы тұқым іздеу болмақ.
 
«Қазақстанда тұқымның бар-жоғы туралы ақпараты бар отандық тұқым өндірушілер мен дистрибьюторлардың жалпыға қолжетімді деректер базасы жоқ. Сондықтан ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді тұқым қорын қалыптастыру үшін тұқым шаруашылықтарында және дистрибьюторларда тұқымның бар болуы туралы өзекті ақпаратпен қамтамасыз ету қажет. Ауыл шаруашылығы дақылдары бойынша сатуға болатын тұқым көлемі туралы жедел ақпаратты қалыптастыру және қолда бар тұқымдар туралы ақпаратпен өңірлер бойынша тұқым өндірушілер мен дистрибьюторлардың жиынтық тізімін ресми интернет-ресурста орналастыру неліктен қажет», - деді төрағаның орынбасары. «Атамекен» ҰКП Басқармасының отырысында Ербол Есенеев, деп хабарлады палатаның баспасөз қызметі.
 
Сондай-ақ, 2023 жылғы ауа райының қолайсыздығына және жиналған өнім сапасының төмен болуына байланысты тұқыммен қамтамасыз ету мәселесі өткір тұр.
 
Дәнді дақылдарды субсидиялаудың қолданыстағы ережелері ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің сатып алынған элиталық тұқымдар мен бірінші репродукция тұқымдары үшін шығындарын ішінара ғана өтеуді көздейді.
 
Дегенмен, фермерлердің көпшілігі екінші репродукциядан жоғары емес тұқымдарды пайдалануға мәжбүр болады, дейді палата. Бұл ретте егіннің сапасы мен көлемінің төмендігі нарықтағы бағаның төмендеуімен қатар көктемгі дала жұмыстарына айналым қаражатының тапшылығын тудырады.
 
Осыған орай, «Атамекен» 2024 жылы ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге қолжетімді мемлекеттік қолдау көрсету және олардың сапасын растайтын барлық құжаттарды ұсына отырып, екінші репродукциядағы тұқымдарға субсидия алу мүмкіндігін беру маңызды деп есептейді.
 
«Кәсіпорындарды сапалы астықпен қамтамасыз ету керек», - деді Премьер-Министрдің орынбасары Ерұлан Жамаубаев.
 
Алайда «Атамекен» баспасөз қызметі алдағы егіс науқанында диқандар үшін нақты қандай жұмыстар атқарылатыны туралы ақпарат бермеді. Қазақстанның негізгі астықты аймақтарында егіс науқаны мамыр айында басталады.