Кәсіби жарамдылықты кім және қалай бағалайды?

Смаилов: Внедрение стандартов ОЭСР — один из ключевых шагов по улучшению благосостояния граждан Казахстана

Біліктілік туралы заңның қабылдануы жұмыскерлердің кәсіби жарамдылығын тәуелсіз негізде бағалауға мүмкіндік береді.

ҚР еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі (Еңбекмин) Мемлекет басшысының 2021 жылғы 1 қыркүйектегі «Халық бірлігі және жүйелі реформалар – ел өркендеуінің берік негізі» атты Қазақстан халқына жолдауын іске асыру аясында басқа да мүдделі мемлекеттік органдармен, қызметкерлермен, жұмыс берушілермен және бизнес өкілдерімен бірлесіп «Кәсіптік біліктілік туралы» және «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне кәсіптік біліктілік мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобаларын әзірледі.

Заңның негізгі жобасын қабылдау мамандардың еңбек ұтқырлығын арттыруға, хоббиі жұмысқа айналуы үшін жағдайлар жасауға, яғни оларды өз бетінше игерген азаматтардың дағдылары мен біліктілігін ресми түрде тануға мүмкіндік береді (мысалы, формалды емес немесе информалды).

«Кәсіптік біліктілік туралы» заң жобасын әзірлеу барысында сертификаттау жүйесін заңнамалық тұрғыда бекіту және мамандардың біліктілігін тану жөніндегі ЭЫДҰ елдерінің, Эстонияның, Ресей Федерациясының тәжірибелері зерттелді.
Осылайша, заң жобасының негізгі новеллаларына мынадай аспектілер енгізілді.
Бірінші. Ерікті негізде кәсіби біліктілікті танудың бірыңғай тәртібін белгілеу. Бұл қызметкерлердің кәсіби жарамдылық деңгейін тәуелсіз бағалауды дамытуға ықпал етеді.

Екінші. Кәсіби біліктілікті тануға үміткер адамдардың құқықтары мен міндеттерін ерікті негізде айқындау. Бұл нормалар кәсіби біліктіліктерді тану рәсімінен өту кезінде азаматтардың мүдделерін қорғауға ықпал етуге арналған.
Үшінші. Өмір бойы оқыту тұжырымдамасын іске асыру үшін бейресми және ақпараттық білім беруді тану.

Төртінші. Кәсіби біліктіліктерді тану мәселелері бойынша мемлекеттік органдардың функцияларын айқындау, ұлттық біліктілік жүйесінің үш деңгейлі моделін бекіту. Бұл мемлекеттік органдар жанындағы кәсіптік біліктіліктер жөніндегі салалық кеңестер, сондай-ақ Кәсіптік біліктіліктер жөніндегі ұлттық орган және ҚР үкіметі жанындағы Ұлттық кеңес үшін жауапкершілік аймағын және іске асырылатын міндеттер шеңберін айқындауға мүмкіндік береді.

Бесінші. Ваучерлік жүйені іске асыру. Жұмыс іздеп жүрген адамдарға кәсіптік біліктіліктерін тану үшін тегін ваучерлер беру азаматтардың жаңа кәсіптерді, дағдылар мен құзыреттерді қайта даярлау және игеру үшін қосымша уәждемесі болып табылады.